اشاره: "حدس‌هایی درباره سی سال بعد: چشم‌انداز تغییرات دینی در ایران" عنوان سخنرانی محمدرضا جلائی پور در نشست کانون پژوهش و گفتگو در دانشگاه یو.سی.ال. لندن است که پس از انتشار در شماره ششم مجله "سخن ما" (اسفند1393) برای بازنشر در اختیار دین آنلاین قرار گرفته است. جلائی پور این حدس‌ها را بر اساس مجموع دریافت‌ها، بصیرت و بینش جامعه‌شناختیِ برآمده از شناخت خود از جامعه ایران و ادبیات جامعه‌شناسی دین، فراتحلیل ده‌ها پژوهش و پایان‌نامه‌ی دردسترس درباره وضعیت و تغییرات دینی در دهه‌های گذشته در ایران و جوامعی که ساختار اجتماعیِ مشابه‌تری دارند و نیز توجه به اشتراکات تغییراتِ خُرد/فردی و کلان/نهادی در سایر سنت‌های دینی و زمینه‌های اجتماعی مطرح کرده است.
***
حدس‌هایی درباره سی سال بعد: چشم‌انداز تغییرات دینی در ایران
|محمد رضا جلایی پور|
پژوهشگر جامعه شناسی دین
درآمد
سی سال بعد وضعیت دین و دینداری در ایران چگونه است؟ پیچیدگی و غنای واقعیت‌های دینی و تغییرات آن در ایران چنان زیاد و ادبیات مطالعات تجربی و روندیِ معتبر در این زمینه به قدری نحیف و فقیر است که به دست دادن توصیف و تبیینی در حد امکان واقع‌نگرانه از شرایط کنونی نیز کار دشواری است، چه رسد به گمانه زدن درباره‌ی آینده‌ای که تا حدی تحت تأثیر پیامدهای ناخواسته‌ی رخدادها و فرآیندهای پیچیده‌ی اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادیِ پیش‌بینی‌ناپذیر شکل می‌گیرد.
